Hemze Sîpan

Zap, di pêşketinên şaristaniyan de erkeke xwe ya pir girîng lîstiye. Çiyayên Zapê pir bilind, hişk û stratejîk in. Zap bi rêzêçiyayên Zagrosê ve girêdayî ye û erka girêdana çiyayên Behdînan bi hev re çêdike. Ji rojhilat ber bi rojava ve, Xakurkê, Zagrosan, Metîna û Heftanînê bi hev ve girêdide. Ji ber vê yekê di erdnîgariya Kurdistanê de erkeke navendî dilîze.
Di dîroka şerê PKK’ê de her dem li qada Zapê operasyon çêbûne û her dem dijmin li bin ketiye. Ji ber vê yekê bidestxistina qada Zapê ji bo dijminê gelê kurd her dem bûye xeyalek û ji ber ku nikarin bi dest bixin jî gelek aciz dibin.
Zap navenda şerê Tevgera Azadiyê di pêşengiya PKK’ê de ye. Ji bakur, başûr û rojhilat re bûye çavkaniya şoreşê. Li vê qadê hemû tevgeriyên HPG’ê û hemû organîzeyên şer tê kirin û bûye navenda perwerdehiyên kadro û fermandaran. Şervanên nû û hemû saziyên HPG’ê li qada Zapê xwedî ristekê ne.
Bi taybet di xeta parastina rewa de, erkeke dîrokî lîstiye. Di salên 1997’an de, artêşa tirk Zapê wekî “Cumhuriyeta Zapê” bi nav kir û hewl da bi hêzeke mezin Zapê bi dest bixe. Bes wê demê jî, Artêşa Tirk digel piştgiriya hêzên Başûr derbeyeke mezin xwar û heft bela xwe bi paş ve vekişand. Di 97’an de dema ku bi êrîşeke mezin ketin Zapê, Serokatiya me daxuyanî da û da zanîn ku, “ketina Zapê hêsan e, lê derketin ne hêsan e!” Piştî daxuyaniya serokatiya me ji çar aliyan de dijmin wisa derbeyên mezin xwar, matmayî ma. Piştî ku firokeya ku koordîneya leşkerî ji hêla gerîlayên me ve hate xistin û dîmen li hemû dinyayê belav bû, Artêşa Tirk li pey lêgerîna vegerê ketibû. Wê demê jî heta ku artêş xwe vekişand leşkerên bêhejmar hatin kuştin û gelek yekîneyên leşkeran li Zapê hatin hiştin û tu yek ji wan careke din malbata xwe nedîtin.
Di sala 2007’an de jî piştî ku Artêşa Tirk hewl da ji Oremarê de bikeve Herêmên Parastina Medya, li hember berxwedaniya gerîlayên me, ji çilî zêdetir windahî dan û 8 leşker dîl hatin girtin. Wê demê leşkerên ku ji aliyê Tevgera Azadiya Kurdistanê dîl girtibûn birin Zapê û li gorî pîvanên navneteweyî ew şandin ji malbatên wan re.
Ev jî kir ku qada Zapê zêdetir xewa dijminên gelê kurd biherimîne. Ev gelek zora rayedarên tirk bir û leşkerên xwe yên dîl jî qebûl nekirin.
Tirkan di dîroka xwe de her dem êrîşî derdora xwe kirine. Li cîhanê xwe wekî neteweya pîroz, gelekî bi zayînê re leşker, leheng û artêşa herî mezin û pispor di dest me de ye nîşan didin. Dibe ku ev ji hêla gelek neteweyan ve jî wisa bê zanîn. Bes yek gerîla dizane rewşa Artêşa Tirk çi ye, çiqas bêhêz in, çiqas tirsonek in û çiqas xwe dinepixînin!
Berxwedaniya ku 9 roj li Zapê li hemberî çavên dinyayê raber bû, xuyang û îmaja Artêşa Tirk têk bir. Di dîroka Artêşa Tirk de, digel ku ew qas qaşo xwedî teknîk e, di tu operasyonekê de wisa lêdaneke mezin ne xwariya û ew qas zû xwe bi şûn ve venekişandiye. Ji ber ku sîstema înkarger û tuneker hê jî kurdan wekî kurdên berê dihesibîne û haya xwe ji pêşketinên taqtîkî û teknîkî yê gerîla nîn e yan jî naxwaze vê rastiyê qebûl bike, wê gelek destan li çiyayên Zapê bêne neqişandin. Ku ev zihniyet wisa bi bergirî li ber xwe bide, wê dîroka têkoşîna azadiya kurdan, wê hêj gelek berxwedaniyên wisa bibîne.